به گزارش خبرنگار گروه مسجد و کانون‌های مساجد خبرگزاری شبستان، به منظور بررسی الزامات تحقق نهضت بازگشت به مسجد و نقشی که حوزه‌های علمیه در احیاء و تقویت کارکردهای مساجد دارند با حجت‌الاسلام والمسلمین «حسین ملانوری»، معاون تبلیغ و امور فرهنگی حوزه های علمیه گفتگویی داشته‌ایم که در ادامه مشروح آن تقدیم حضورتان می شود:

با توجه به آنکه تربیت رکن اصلی مسجد یعنی امام جماعت در حوزه‌های علمیه انجام می شود، این حوزه‌ها برای آنکه کارکردهای مسجدی احیاء و تقویت و نهضت بازگشت به مسجد محقق شود، چه تدابیر و برنامه هایی دارند؟

مدیریت حوزه های علمیه برای آنکه کارکردهای اصلی مسجد احیاء و تقویت شود، طرح «مسجد تراز اسلام و انقلاب اسلامی» را طراحی و از حدود دو سال قبل آن را به همه استان ها و مبلغان ابلاغ کرده است؛ این طرح  از ابتدای امسال وارد فاز اجرا شده است و هم‌اکنون 400 مسجد در سراسر کشور مجری آن هستند.

در این طرح بر اساس نقش مسجد از صدر اسلام تا کنون، کارکردهای فرهنگی_ دینی، علمی – اقتصادی، سیاسی- اجتماعی، خدمات رسانی و ... خانه های خدا در یک ساختار منظم طراحی شده است؛ تبعاً روحانیونی که در مساجد کار فرهنگی می کنند باید این کارکردها را احیاء و تقویت کنند. اینچنین مسجد، محور محله و امام مسجد، امام محله می شود و همه امور فرهنگی، سیاسی، اقتصادی و اجتماعی مردم را پیگیری می کند.

با توجه به آنکه تعیین امام جماعت توسط مرکز رسیدگی به امور مساجد یا شورای سیاستگذاری ائمه جمعه انجام می شود، حوزه علمیه چطور می تواند در انتخاب ائمه جماعت تراز مسجدی، نقش آفرین باشد؟

اگرچه مسئله تشتت در مدیریت مسجد مطرح است اما همه در اینکه نماینده ولی فقیه و امام جمعه استان، محور  مدیریت مساجد هستند، اتفاق نظر دارند؛ ما نیز در حوزه های علمی چنین نگاهی داریم و از ابتدای اجرای طرح «هجرت» از حدود 22-23 سال پیش، شورای پیگیری اعزام مبلغ در استان ها را فعال کردیم که محوریت آن با امام جمعه هر استان است و در موضوع مسجد هم این ارتباط برقرار است.

اگر نهضت بازگشت به مسجد با کمک حوزه های علمیه محقق و کارکردهای مغفول مسجد احیاء شود، چقدر مانع از بروز آسیب هایی همچون اغتشاشات اخیر کشور خواهد شد؟

مسجد به عنوان خانه خدا، بهترین پایگاه فرهنگی، تربیتی و اخلاقی است و رفت و آمد به مسجد سبب رشد انسان می شود؛ از دیگر سو مسجد سنگر است، سنگر یعنی پناه در مقابل حمله که از جانب دشمنان انسی و شیطانی صورت می گیرد. اگر در پناه مسجد باشیم بسیاری از تهاجمات در حوزه سیاست، فرهنگ و اجتماع دفع می شود. این همان واقعیتی است که امام خمینی^ مطرح و تاکید کردند: «مساجد سنگر است، سنگرها را پُر کنیم»؛ اما متاسفانه، در برخی برهه ها به این مهم کم‌توجهی شد، یکی از دلایل مهم این کم‌توجهی آن است که کمتر به مسجد بها داده ایم به ویژه در شرایط کرونایی و توقف برخی فعالیت های مسجدی و کاهش حضور مردم در مساجد که با افزایش حضور در فضای مجازی همراه بود!

امامان جماعت به عنوان رکن اصلی مسجد، چه نقشی در نهضت بازگشت به مسجد دارند؟

مسجد تراز، امام تراز می خواهد تا امام تراز نباشد مسجد صرفاً یک بنا و ساختمان است! نهضت بازگشت به مسجد و احیای کارکردهای مسجدی نیازمند امام جماعتی است که از نظر علمی، اخلاقی، سیاسی و اجتماعی بصیرت و عملکرد مطلوب داشته باشد. حوزه علمیه موظف به تربیت چنین ائمه جماعاتی است که خوشبختانه این مهم رخ داده هرچند نافی برخی ضعف ها و آسیب ها نیستیم اما به طور کلی عملکرد مثبت و اثرگذار بوده است، اگر حمایت های دولتی و مردمی و همگرایی با ائمه جماعت وجود داشته باشد، شاهد نتایج بهتر نیز می شویم.

روز وحدت حوزه و دانشگاه را به تازگی پشت سر گذاشتیم؛ این وحدت و تقریب نگاه های دانشگاهی و حوزوی چقدر به نهضت بازگشت به مسجد و احیای کارکردهای مسجدی کمک می کند؟

حوزه و دانشگاه هر یک رسالت خود را دارند این وحدت یعنی طلبه و دانشجو و استاد حوزه و دانشگاه در حل مسائل نظام و مردم با هم همگرا و متحد باشند؛ در بازگشت به مسجد نیز چنین است یعنی هم به فعالیت روحانیون و هم همراهی دانشگاهیان نیاز داریم اگر این اتحاد در فضای مسجد وجود داشته باشد جذب نسل نوجوان و جوان به مسجد بهتر و حداکثری خواهد بود.

در مدیریت و تدبیر کار مسجد تخصص های مختلف می تواند گره‌گشا باشد، برای مثال در کمیته های اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و فرهنگی مسجد، تصمیم گیری و برنامه ریزی نیازمند ارائه نظر نخبگان است که اگر دانشگاهیان به کمک امام جماعت بیایند اتفاقات مطلوبی رقم می خورد.